- 09927733028
- mianmahalemalihe@gmail.com
- آدرس تهران . پیروزی
چاقی و اضافه وزن از دیدگاه مزاج‌شناسی
مقدمهچاقی در دنیای امروز یکی از بزرگ‌ترین مشکلات سلامتیه. بیماری قلبی، دیابت، مشکلات مفصلی و حتی افسردگی با چاقی گره خورده.
ولی سؤال اینجاست:
چرا بعضی‌ها با اینکه خیلی کم می‌خورن باز هم چاق میشن؟ چرا بعضی‌ها هرچقدر می‌خورن لاغر می‌مونن؟ چرا رژیم‌های سخت‌گیرانه برای یک نفر جواب میده، ولی برای دیگری نه؟
جواب طب سنتی و مزاج‌شناسی اینه: ریشه‌ی چاقی در مزاج و تعادل اخلاط بدن هست، نه فقط کالری!
اصلاح اضافه وزن و چاقی با مزاج شناسی
نقش مزاج در اضافه وزن
۱. دموی‌ها (گرم و تر)
ذاتاً پرخور، پرانرژی و خون‌ساز هستن.
چون حرارت و رطوبت بالاست → چربی و خون زیادی تولید میشه.
سریع‌تر از بقیه چاق میشن، مخصوصاً اگه تحرک کم باشه.
معمولاً شکم و ران‌هاشون زود چربی میاره.
چرا دموی‌ها بیشتر مستعد چاقی شکمی هستن؟ چون تجمع خون زیاد در کبد و طحال، باعث بزرگ شدن شکم و ذخیره‌ی چربی میشه.
۲. بلغمی‌ها (سرد و تر)
گوارش ضعیف، سوخت‌وساز پایین، رطوبت زیاد در بدن.
غذای کمی هم بخورن، بدن سریع به چربی و آب تبدیل می‌کنه.
اضافه وزنشون بیشتر به شکل چربی نرم و آبکی هست.
بیشتر دچار سلولیت و ورم بدن میشن.
چرا بلغمی‌ها با رژیم‌های مدرن سخت وزن کم می‌کنن؟ چون بدنشون سرد و رطوبتیه؛ وقتی سخت‌گیری کنن، بدن فکر می‌کنه قحطیه و چربی رو بیشتر ذخیره می‌کنه.
۳. صفراوی‌ها (گرم و خشک)
معمولاً لاغرترن، ولی اگه سبک زندگی‌شون بهم بخوره، سریع چربی خشک و سفت در نواحی خاص (مثل پهلو) جمع میشه.
بیشتر چاقی‌شون موضعیه، نه عمومی.
چرا صفراوی‌ها کمتر چاق میشن؟ چون حرارت بالا باعث سوخت سریع غذا میشه. ولی اگه کبد آسیب ببینه یا زیاد غذای تند و چرب بخورن، بدنشون سریع واکنش نشون میده و چربی موضعی جمع می‌کنه.
۴. سوداوی‌ها (سرد و خشک)
اکثراً لاغرن، اما وقتی چاق میشن، چربی‌هاشون خیلی سفت و مقاوم به رژیم هست.
بیشتر چاقی‌شون در پایین تنه (ران، باسن) جمع میشه.
چون سودا باعث رسوب و خشکی میشه، لاغری یا چاقی‌شون همیشه با یبوست و مشکلات گوارشی همراهه.
چرا لاغرهای سوداوی به سختی چاق میشن؟ چون خشکی و سردی معده مانع جذب کامل غذا میشه.
چرا ما چاق می‌شویم؟ (از دیدگاه مزاج‌شناسی)1. غلبه‌ی رطوبت (بلغم و دم) → باعث تجمع چربی و آب در بدن میشه.
2. کاهش حرارت معده و کبد → سوخت‌وساز بدن کند میشه.
3. سوءمزاج معده → هضم ناقص، تولید اخلاط بد و چاقی.
4. پرخوری یا خوردن غذاهای نامتناسب با مزاج → مثلاً بلغمی لبنیات زیاد بخوره.
5. کم‌تحرکی و خواب زیاد → حرارت طبیعی کم میشه، رطوبت بالا میره.
6. استرس و غم → در سوداوی‌ها چاقی خشک میاره، در بلغمی‌ها پرخوری عصبی.
اصلاح اضافه وزن و چاقی با مزاج شناسی
اصلاح اضافه وزن با کمک مزاج‌شناسی۱. تشخیص مزاج
اول باید ببینیم فرد چه مزاجی داره. چون نسخه‌ی لاغری برای یک دموی پرخور با یک بلغمی کم‌تحرک فرق می‌کنه.
۲. رژیم غذایی متناسب با هر مزاج
دموی‌ها
پرهیز از گوشت قرمز، شیرینی، سرخ‌کردنی.
بیشتر مصرف سبزیجات تازه، سالاد، خوراک‌های سبک.
نوشیدنی‌های خنک (شربت خاکشیر، سکنجبین).
بلغمی‌ها
حذف کامل لبنیات سنگین (ماست، دوغ، شیر سرد).
کاهش برنج، نان سفید، سیب‌زمینی.
استفاده از ادویه‌های گرم (زنجبیل، دارچین، زیره).
پیاده‌روی بعد از غذا.
صفراوی‌ها
پرهیز از غذاهای خیلی تند، سرخ‌کردنی و چرب.
مصرف میوه‌های تر (آلو، آلبالو).
نوشیدنی‌های خنک برای تعدیل حرارت.
سوداوی‌ها
پرهیز از غذاهای خشک (غذاهای مانده، تنقلات).
مصرف خوراک‌های گرم و تر (سوپ جو، گوشت بره با ادویه).
مصرف عسل، انجیر، بادام.
۳. اصلاح سبک زندگی
خواب به‌موقع (نه زیاد، نه کم).
ورزش متناسب با مزاج (بلغمی → هوازی، دموی → ورزش آرامش‌بخش، صفراوی → ورزش خنک‌کننده مثل شنا، سوداوی → یوگا و پیاده‌روی).
کاهش استرس و فکر زیاد.
۴. داروهای گیاهی و تدابیر سنتی
بلغمی‌ها: دمنوش زنجبیل + دارچین، عرق زیره.
دموی‌ها: شربت سکنجبین، خاکشیر.
صفراوی‌ها: عرق کاسنی، شاهتره.
سوداوی‌ها: انجیر، بادام، دمنوش به‌لیمو.
پرسش و پاسخ (سوالات مهم) آیا لاغری سریع در طب سنتی توصیه میشه؟ نه! چون تعادل اخلاط به‌هم می‌خوره و باعث ضعف معده و اعصاب میشه.
چرا بعضی‌ها با رژیم مدرن وزن کم می‌کنن ولی دوباره برمی‌گرده؟ چون مزاج اصلاح نشده؛ بدن دوباره رطوبت یا حرارت قبلی رو بازتولید می‌کنه.
آیا چاقی ارثیه یا مزاجه؟ هر دو! بعضی‌ها ذاتاً دموی یا بلغمی به دنیا میان، ولی با اصلاح سبک زندگی میشه جلوی چاقی رو گرفت.
آیا میشه با داروهای گیاهی بدون رژیم لاغر شد؟ موقتاً شاید، اما تا وقتی مزاج اصلاح نشه، چاقی برمی‌گرده.
نقش ورزش در مزاج‌شناسی چیه؟ ورزش فقط چربی نمی‌سوزونه، بلکه حرارت طبیعی بدن رو برمی‌گردونه و تعادل اخلاط رو برقرار می‌کنه.
نتیجهگیریچاقی فقط نتیجه‌ی پرخوری یا کم‌تحرکی نیست؛ ریشه در مزاج و غلبه‌ی اخلاط داره.
برای درمانش باید:
1. مزاج فرد شناسایی بشه.
2. رژیم غذایی مطابق مزاج باشه.
3. سبک زندگی و خواب و استرس اصلاح بشه.
4. داروهای گیاهی برای کمک به تعادل استفاده بشه.
